Waarom je altijd verbinding met je groep moet maken

Afgelopen vrijdag heb ik tijdens de Dag van de Trainer een workshop mogen verzorgen over verbinding. In de ochtend al gehugd met vakgenoten, vervolgens een ontroerend filmpje gezien over een concertpianiste die ontdekt dat ze het verkeerde stuk heeft ingestudeerd en daarna twee verhalen over stoere zeezeilers die gecoacht worden en over de wijsheid van de minderheid. Het thema van deze dag was Verbinding en dat hebben we gemerkt.

Ik mocht een van de workshops verzorgen en heb gekozen voor de titel: ‘Inpakken of wegwezen’. De gedachte erachter is dat als jij als trainer of opleider niet in staat bent verbinding te maken en je groep kunt inpakken, dat je dan maar beter een ander vak kunt kiezen. Wegwezen dus.

Hieronder deel ik de vijf strategieën om makkelijk verbinding tot stand te brengen, zodat je makkelijker met je groepen zult werken en zij meer uit jouw informatie kunnen en zullen halen.

Wanneer kun je starten met verbinden? Niet vroeg genoeg wat mij betreft. De training hoeft nog helemaal niet begonnen te zijn.

Strategie # 1 Je kunt niet vroeg genoeg beginnen

  • Maak verbinding met je opdrachtgever
  • Maak verbinding met de groep of de individuele deelnemers
  • Laat hen verbinden met de inhoud
  • Laat hen verbinden met jou
  • Laat hen verbinden met elkaar

selfie snor

Hoe?

  • Door een selfie of ander filmpje van jezelf te laten zien. Maak je niet te druk over de kwaliteit van je werk: het mag best menselijk zijn 🙂
  • Door deelnemers zich via een leeromgeving of facebookgroep aan elkaar te koppelen en zich te laten voorstellen
  • Door intakes te houden (bijvoorbeeld face to face of via formulieren
  • Door startopdrachten mee te geven

Maak er een gewoonte van dit te doen voorafgaand aan elke training. Meer suggesties om op afstand te verbinden vind je in het filmpje face to face.

Strategie # 2 Verbinden bij binnenkomst

Als het even kan, maak dan oogcontact en stel je persoonlijk voor door de deelnemers een hand te geven. Ook als je ze al vaker hebt ontmoet. Gebruik uitnodigende gebaren en zorg dat de trainingsruimte waar mogelijk aangekleed is. Muziekje erbij, een leuke verrassing op tafel (boek, voorwerp, hand-out in kleur) netjes ingericht: je hebt er alles aan gedaan om deelnemers zich welkom te laten voelen. Zij verbinden zich zo met de ruimte en met jou. En jij verbindt je met jezelf en met de deelnemers. En dat betekent dat je niet met laptops en beamers zit te prutsen. Heb je toch wat tijd nodig voor technische beslommeringen of ben je net je programma op flap aan het zetten? Onderbreek dan even je activiteit en maak contact.

handen op

Zodra iedereen zit start je met een paar vragen: Wie van jullie komt hier voor de gezelligheid? En wie om wat op te steken? Wie zat eigenlijk liever buiten/heeft het eigenlijk te druk om hier te zijn? Kortom: zorg ervoor dat iedereen zijn hand heeft opgestoken. Zelf geef je uiteraard het goede voorbeeld.

Strategie # 3 Zorg voor een activerende opening

Wat doe je?

Je laat iets zien (filmpje, spreuk, foto, voorwerp, cartoon) of horen (muziek, verhaal, gedicht) en vraagt vervolgens om een reactie uit de groep (of zaal als het een grote groep is). Daarna doe je… niets. Dat wil zeggen: je kijkt vriendelijk rond en laat enkele mensen reageren. Vervolgens stel je een inhoudelijke vraag waarmee je een koppeling maakt naar de inhoud van de training of workshop. Zo ben ik bijvoorbeeld in Amerika een keer gestart met een oeroud reclamefilmpje van Burger King (Have it your way, uit 1973). Driekwart van de deelnemers begon het liedje mee te zingen. Na de eerste reactie vroeg ik hen dit te koppelen aan het thema van die dag, namelijk soorten werkvormen en werkvormen kiezen.

Waarom een activerende opening?

  • Je focust je deelnemers op de inhoud
  • Je activeert iedereen (ook degenen die niets zeggen)
  • Je stelt de deelnemers op hun gemak (er is geen goed of fout, en niemand wordt aangewezen)

Hiermee verbind je met de inhoud, met elkaar en met jou.Bijkomend voordeel voor jou: je krijgt een indruk van je deelnemers, van hun motivatie, voorkennis etc.

Strategie # 4 Begin met het einde voor ogen

Stephen Covey noemde dit al in zijn 7 Habits, maar voor trainingen is het niet anders. Laat je deelnemers zich verbinden met de inhoud en hun eigen leerresultaten. Wat jij kunt doen is duidelijke leerdoelen en resultaten formuleren. Geef aan wat je deelnemers na afloop van jouw training, les, workshop, bijeenkomst daadwerkelijk kunnen.

hond kat konijn

Visualiseren van het gewenste eindresultaat helpt ook enorm. Dat kan een groepsresultaat zijn, maar kan ook per persoon verschillen. Help je deelnemers hierbij zodat ze net als Disney hun droom gaan realiseren.

Strategie # 5 Bepaal de spelregels

Voor mij is veiligheid en vertrouwen zo vanzelfsprekend (het is een van mijn kernwaarden) dat ik het heel af en toe vergeet te vermelden. Bij sommige trainingen is het cruciaal dat de groep zich verbindt met de omgangsregels. In het verleden schreef ik deze zelf op de flap. Nu maak ik een cirkel met daarin de woorden ‘nuttig en plezierig’. Iedere deelnemer krijgt een stift om op te schrijven wat hij belangrijk vindt. Ontbreekt er nog iets voor mij, dan kan dat er later nog bij. Gevolg: gedragen regels en verbinding met elkaar.

Bezegel de regel met een laatste check, of als de sfeer er naar is, met een handtekening van ieder.

bezegel de regel

Al deze strategieën pas je toe voordat je training echt begonnen is. Volgend blog kun je lezen over wat je allemaal tijdens je training kunt doen om de juiste connectie te maken en te houden. Verbinden is een van de ingrediënten van de IMPACT-methode. Het is een onderdeel van de P van Persoonlijk. Wil je meer weten over IMPACT in trainingen? Op 8 november organiseer ik mijn jaarlijkse event.

Hoe kijk jij aan tegen de beschreven strategieën? Zie je nog andere mogelijkheden of bezwaren? Lijkt het gedoe of zit het standaard in jouw trainingsdesign?

Ik nodig je van harte uit om te reageren.

116 reacties

  1. Titia op 11 oktober 2014 om 21:09

    @Reijer Jan: dank voor het compliment. Je vroeg me of ik ideeën hebt wanneer je de groep een periode hebt. Bedoel je daarmee dat je ze langer hebt? Zelf heb ik verschillende soorten oefeningen voor kennismaking. Sommige gaan wat dieper en zijn geschikt als mensen elkaar kennen. Je kunt natuurlijk ook verbinden door de groepsleden aan elkaar complimentjes te laten geven. Zo’n ‘warme douche’ kan heel verbindend werken. Mogelijk hebben anderen die dit lezen ook suggesties voor je.

    @Bas: Ja, ik ben benieuwd of die opdrachtgever er nu nog zo over denkt.



  2. Bas op 11 oktober 2014 om 16:06

    Helemaal eens, zonder verbinding gebeurt er weinig. Ik weet zo nog goed te herinneren hoe ik circa 10 jaar geleden mijn eerste opdracht voor een training ontving. Een offerteaanvraag via de fax. Ik probeerde de opdrachtgever steeds te bereiken maar dat bleek onmogelijk. Toch maar een offerte ingezonden en een week later viel ik van mijn stoel toen deze, zonder enig contact, getekend retour kwam. Toch maar weer gaan bellen en eindelijk kreeg ik de opdrachtgever aan de lijn. “Vooraf een kennismakingsgesprek om de aanleiding, het doel en de nadere invulling van de training te bespreken, is dat nodig dan?” was haar reactie. Nou ja nodig, het lijkt me op zijn minst nuttig, gaf ik haar terug. Gelukkig was ik welkom 🙂



  3. Reijer Jan op 10 oktober 2014 om 19:36

    Ik ben docent Social Work. Mooie tips. Heb je ‘verbinding tips’ als je de groep een periode hebt?
    ik geef lessen Bind-Kracht (verbinding maken met jezelf, en met de anderen om je heen waarmee jezelf in je kracht kunt zetten. Jij als verbindende schakel naar je studenten, cliënten, deelnemers. Mooi!



  4. Titia op 10 oktober 2014 om 12:14

    Ha Femke,

    Begin je training met vragen als: wie van jullie heeft eigenlijk te weinig tijd om deze training te volgen? Gevolgd door: wie van jullie vond het leuk om vooraf al een indruk te krijgen (verwijzen naar voorbereidende opdrachten) en wie van jullie vindt zo’n forum maar niks? Krijg je antwoord, bedank dan die persoon voor eerlijkheid. Geef anderen de gelegenheid iets positiefs te zeggen.
    Zeg vervolgens iets in de trant van: het is zoals het is. Bedankt dat je hier bent. Wie van jullie wil graag (resultaat x, y, allebei)? Wie van jullie heeft nog niet zijn hand opgestoken/vindt dat ik veel vragen stel? En dan eindig je ermee dat het succes van de training staat of valt met participatie van de deelnemers, en dat je ze daar graag mee wilt helpen. (PS al deze tips vallen onder strategie 2).
    Veel succes maandag en ik ben benieuwd naar je resultaat



  5. Femke Hogema op 10 oktober 2014 om 11:58

    Dank voor je heldere stuk! Ik start maandag met een nieuwe groep, en ik heb idd al verbinding gemaakt voorafgaand aan de training. Dankzij een digitale leeromgeving waar ik een voorbereidingsopdracht, een leuk filmpje, een een artikel van mijzelf over het onderwerp op plaatste en waar ik een forum opende met een vraag ‘even voorstellen’ (ik gaf natuurlijk het goede voorbeeld). Alleen… ik kreeg een reactie ‘geen tijd’ en nog een ‘ik doe niet aan forums’. uhm… dat vond ik een lastige. Een vorm van weerstand al voor het begin van de training. Heb je nog een advies voor de eerste trainingsdag maandag?



  6. Titia op 5 oktober 2014 om 08:40

    Dank je Stephan, fijn om te lezen. Daar doe ik het voor 🙂



  7. Stephan van der Loos op 4 oktober 2014 om 14:20

    Hallo Titia,

    Gefeliciteerd met je titel trainer van het jaar!
    Verder wil ik je even laten weten dat ik (als docent veiligheidkunde) je tips heel nuttig vind, ze helpen me om mijn werk beter te doen.

    Groet!
    Stephan van der Loos